Финансии / Банкарство
Инфлацијата во Хрватска забрзува, Централната банка го ограничува задолжувањата на домаќинствата
01.07.2025
Инфлацијата во Хрватска, мерена според потрошувачките цени, се зголеми втор месец по ред, а во јуни „порасна“ на 3,7 проценти, од 3,5 проценти еден месец претходно, според проценка на Државниот завод за статистика.
Од денеска стапуваат во сила макропрудентни мерки со кои Хрватската народна банка ги ограничува критериумите за кредитирање на потрошувачите, чија цел е да се забави задолжувањето на домаќинствата, особено во сегментот на ненаменските готовински кредити, со што се ублажуваат ризиците за потрошувачите и финансиската стабилност.
Во март, Хрватската народна банка (ХНБ) донесе одлука за ограничување на критериумите за потрошувачко кредитирање, според која односот на месечната отплата на вкупниот долг кон приходот (ДВД) не смее да надмине 45 проценти за станбени и 40 проценти за нестанбени кредити, а односот на износот на кредитот кон потрошувачот и вредноста на хипотекарниот имот (ЛВД) не смее да надмине 90 проценти.
Дополнително, рокот на достасување на станбените и нестанбените кредити за потрошувачите обезбедени со недвижен имот е ограничен на триесет години, а на другите нестанбени кредити на десет години.
Според новите кредитни ограничувања, за станбен кредит на 25 години со каматна стапка од четири проценти, земен од брачна двојка со вкупен месечен приход од 2.500 евра, вредноста на станбениот имот може да изнесува 240.000 евра. Највисоката вредност на дозволен месечен ануитет на кредитот може да биде 1.125 евра, односно 45 проценти од 2.500 евра. Со оглед на тоа што износот на кредитот е ограничен на максимум 90 проценти од вредноста на недвижниот имот, тогаш максималниот износ на кредитот достигнува 216.000 евра.
Заострувањето на условите за кредитирање беше најавено во јануари, првично беше најавено дека ќе стапи на сила на 1 април оваа година, но на крајот беа овозможени дополнителни три месеци прилагодување кон новите критериуми за кредитирање.
Од Централната банка нагласуваат дека мерките се воведуваат превентивно, со цел да се ублажи акумулацијата на ризици за финансиската стабилност поврзани со зголеменото кредитирање на домаќинствата и да се зајакне нивната финансиска отпорност во евентуални неповолни макроекономски сценарија. Се очекува дека мерките малку ќе го забават задолжувањето на домаќинствата, особено во сегментот на ненаменски готовински кредити, со што ќе се намалат ризиците за потрошувачите и финансиската стабилност поврзани со силната кредитна активност, пренесува Н1.
фото freepic