Финансии / Банкарство
СО ГОДИНИ ТРОШИ ПОВЕЌЕ ОД ЗАРАБОТЕНОТО - ФРАНЦИЈА СО ДОЛГОВИ КАКО ГРЦИЈА!
23.07.2025
Финансиската состојба во Франција сè повеќе потсетува на онаа во Грција за време на финансиската криза во 2009 година. Во последните 50 години, Франција немаше буџетски суфицит и секоја година државата троши повеќе отколку што заработува, и покрај тоа што има еден од највисоките даноци во Европа.
Кризата се продлабочува и се приближува до точката каде што владата ќе мора да прибегне кон радикални мерки или да се соочи со можен банкрот.
Националниот долг моментално изнесува 114% од БДП. Само во 2024 година, каматата за тој долг се зголеми за 6 милијарди евра. До крајот на 2025 година, се очекува Франција да плати најмалку 60 милијарди евра камата, а до 2029 година, таа сума би можела да достигне дури 100 милијарди. Додека долгот продолжува да расте, земјата постојано бележи дефицити што ги надминуваат дозволените 3% од Европската Унија. Во 2022 година дефицитот во францускиот буџет изнесуваше 4,7%, а во 2023 година дури 5,4%.
Во исто време, економијата бележи слаб раст. По краткорочното закрепнување од 2,5% по пандемијата, во 2023 година БДП порасна само за 0,8%. Бидејќи даночните приходи не се зголемуваат, државата е принудена да се задолжи дополнително за да ги финансира своите расходи.
Секој обид на властите да укинат некоја социјална услуга или да го намалат буџетот предизвикува масовни протести.
Во исто време, пензиите се индексираат според инфлацијата и автоматски се зголемуваат, па социјалните расходи помеѓу 2023 и 2024 година се зголемија за 10%. Со просечна возраст на населението од 42,3 години, товарот на пензионерите врз буџетот станува сè поголем.
Разликата во споредба со Грција е во големината, додека грчката економија беше релативно мала, со француски БДП од три трилиони евра и население од 68 милиони, тешко е да се замисли дека Германија или ЕУ ќе можат да ја „спасат“ Франција.
Претседателот Емануел Макрон се обидува да избегне катастрофа со нов политички курс. Неговото решение е сегашниот премиер Франсоа Бејру - третиот по ред кој се обидува да најде компромис помеѓу финансиската дисциплина и социјалниот мир. Бејру минатата недела откри план наречен „Моментот на вистината“.
Планот вклучува намалување на јавните расходи, бројот на државни службеници и трошоците на локалните самоуправи, зголемување на даноците за најбогатите и замрзнување на буџетот за една година. Најконтроверзниот предлог е укинување на два национални празника, понеделникот по Велигден и 8 мај, денот на победата во Втората светска војна. Оваа идеја предизвика остри критики од јавноста и политичарите.
Планот предвидува отпуштање на 3.000 државни службеници и укинување на бројни административни позиции по пензионирањето на вработените. Се очекува мерките да заштедат околу 42 милијарди евра, пренесува Бизнис и финансии.
фото freepic