Економија
Повик за јавна расправа за предложените закони за геологија и за рударство
04.08.2025
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини повикува на активно учество на сите заинтересирани страни за носење на два нови современи и стратешки важни предлог-закони: Предлог-закон за геологија и Предлог-закон за рударство.
Законите сево завршна фаза на подготовка и претставуваат темелна, институционална и стручно заснована реформа, изработена од експерти од самото министерство.
Предлог-законите се во согласност со најдобрите европски практики и ја транспонираат REGULATION (EU) 2024/1252 од 11.04.2024 година.
Од 28.07.2025 година, двата предлог-закона се достапни на ЕНЕР (Електронски национален регистар на прописи), каде ќе бидат до 28.08.2025 година, за јавен увид и разменување мислења, предлози и забелешки од сите засегнати страни.
Ова е можност за сите засегнати страни да влијаат врз креирањето на правила што ќе го уредат секторот на геологијата и рударството на долгорочно ниво. Целта е заеднички да се изгради најдобро можно законско решение кое ќе обезбеди:
1. Подобра заштита на животната средина
- Строги еколошки стандарди при истражувањето, експлоатацијата и преработката на минералните суровини
- Обврска за санација и рекултивација на терените по завршување на рударските активности.
- Можност за преработка и искористување на минералната суровина од старите одлагалишта.
2. Поддршка на локалните заедници
- Најголемиот дел од надоместоците за минерални суровини и приходите од рударството да остануваат во општините каде што се врши експлоатацијата.
- Обврски за компаниите да инвестираат во локалната инфраструктура и социјален развој.
- Вклучување на заедниците во процесите на одлучување.
3. Поголема контрола и транспарентност
- Ефикасна регулација на рударскиот секторот со овие законски решенија што ќе обезбеди подобра заштита на природните ресурси
- Јавноста ќе има поголем увид во процесот на доделување концесии.
- Посилен надзор од државни институции.
4. Поголема економска корист за државата
- Повисоки такси и рударски надоместоци.
- Прецизно дефинирани права и обврски на концесионерите.
- Поттикнување на домашни и одржливи инвестиции.
- Унапредување на економскиот потенцијал што го носи рударството.
5. Спречување на нелегалната експлоатација
- Борба против „диви рудници“ и незаконско ископување.
- Контрола на количината и квалитетот на ископаната минерална суровина
- Најстроги казни за прекршувања и злоупотреби.