Економија
ШТО ДОБИВА МАКЕДОНИЈА И ДАЛИ НЕШТО ГУБИ ОД ЕУ/НАТО-ИНТЕГРАЦИИТЕ?
Штефан Петер
Претседател на Советот на странски инвеститори
Доколку се водиме од емоциите, може да ја сакаме или да ја мразиме, но не може да се негира фактот дека Европската Унија е моќна сила во светската економија и политика. Никако не смееме да заборавиме дека ЕУ е политичка, но многу поважно, економска организација која ја сочинуваат 28 земји. Целта на ЕУ е да промовира хармонија преку создавање единствен пазар со што ќе се овозможи слободното движење на стоки, на услуги и на луѓе. Дали Европската Унија е навистина толку „важна“ во однос на мирот, на просперитетот и стабилноста, е нешто што никогаш нема да го дознаеме.
Сепак, низ годините, ЕУ утврди заедничка трговска и комерцијална политика за земјите членки со вкупна популација од половина милијарда луѓе. Според населението, тоа е околу 1/3 од големината на Кина, но ЕУ е многу, многу побогата од Кина. Во поглед на БДП, ЕУ е значително супериорна.
ПОВЕЌЕ ОД 99 % ОД МАКЕДОНСКИТЕ КОМПАНИИ СЕ МСП, ЧИЕ УЧЕСТВУВО ВО БДП ИЗНЕСУВА ПОВЕЌЕ ОД 50 %. ЗАТОА БИЗНИСИТЕ ЗАВИСАТ ОД ЧЛЕНСТВОТО ВО ЕУ. САМОТО ЧЛЕНСТВО Е ОД ВИТАЛНО ЗНАЧЕЊЕ ЗА РАЗВОЈОТ НА МСП ПРЕКУ МОЖНИТЕ ГРАНТОВИ КОИ ДОСТИГНУВААТ ВИСИНА ОД ПОВЕЌЕ ОД 1 МИЛИЈАРДА ЕВРА. ОД ДРУГА СТРАНА, МАКЕДОНСКИТЕ ГРАЃАНИ СТАНУВААТ ГРАЃАНИ НА ОБЕДИНЕТА ЕВРОПА. ТОА ИМ ДАВА СЛОБОДА ДА ЖИВЕАТ, ДА РАБОТАТ И ДА СЕ ПЕНЗИОНИРААТ КАДЕ БИЛО ВО ЕВРОПА. СÈ НА СÈ, ЧЛЕНСТВОТО ВО ЕУ НИ ДАВА СТРУКТУРНА ПОДДРШКА ВО СЕКОЈ СЕГМЕНТ ОД СЕКОЈДНЕВНИОТ ЖИВОТ
Геополитички, ЕУ е главната сила. Која ли друга политичка институција би имала храброст јавно да разговара за разбивање на Гугл и притоа да биде сериозно сфатена?! Правилата на ЕУ во врска со слободната трговија и слободното движење на луѓе не се уникатни по својот вид, но тие се веројатно единствени во поглед на нивната длабочина и ширина. Нејзините трговски бариери против други земји имаат важни ефекти. На пример, европските трговски бариери против земјоделските производи го намалија кениското производство на домати и египетското производство на шеќер. Од друга страна, европските луѓе беа спречени да купуваат храна, облека и чевли по „светски“ цени, кои би ги направило сите, особено Европејците, посиромашни.
Глобалниот дострел на политиките на ЕУ, за добро или за лошо, имаат драматични влијанија врз европската и глобалната економија, политика и култура.
Не постои ни негирање на важноста на ЕУ. Сомневањето во сите активности кои ги прави и начинот на кој ги прави, е друго прашање. ЕУ не е за секого. Во светот нема други организации кои сакаат да го копираат моделот на ЕУ и тоа е добро бидејќи се остава простор за оние кои се зрели за промени.
Од моето 4-годишно искуство во земјава, знам дека повеќе од 99 % од македонските компании се МСП, чие учествуво во БДП изнесува повеќе од 50 %. Затоа бизнисите зависат од членството во ЕУ. Самото членство е од витално значење за развојот на МСП преку можните грантови кои достигнуваат висина од повеќе од 1 милијарда евра. Од друга страна, македонските граѓани стануваат граѓани на обединета Европа. Тоа им дава слобода да живеат, да работат и да се пензионираат каде било во Европа. Сè на сè, членството во ЕУ ни дава структурна поддршка во секој сегмент од секојдневниот живот.
(Економија и бизнис, печатено издание, октомври 2018)